فن کویل چیست؟
فن کویل یکی از دستگاه‌های تهویه مطبوع است که با توجه به نام آن از دو قسمت اصلی:
۱- مبدل حرارتی(کویل)
۲- و فن تشکیل شده است. سایر اجزای این سیستم عبارتند از: فیلتر هوای قابل تعویض یا قابل شستشو، شیر فلکه، شیر هواگیری.
کارکرد فن کویل
وظیفه فن دمیدن هوا به محیط و وظیفه کویل انتقال آب سرد و یا گرم تولید شده است.
نحوه کارکرد فن کویل به این صورت است که آب سرد و یا گرمی که توسط چیلر یا بویلر تولید می‌شود از طریق لوله‌کشی وارد کویل شده و جریان می‌یابد. کنترل درجه حرارت توسط ترموستات، کنترل رطوبت توسط هیومیدستات و کنترل هوا توسط فن صورت می‌گیرد. زمانی که بخواهیم دمای هر فضا را جداگانه تنظیم نماییم، فن کویل مورد استفاده قرار می‌گیرد.
مزایای فن کویل
- استفاده از سیستم کویل از انتقال آلودگی بین اتاق‌ها جلوگیری به عمل می‌آورد.
- طراحی و تولید در انواع مختلف متناسب با سلیقه و نوع کاربردی فضا
- عدم نیاز به کانال کشی و معماری زیباتر
- این دستگاه قابلیت کار با یک سیستم چیلر و حرارت مرکزی را دارد.
- مزیت اصلی فن کویل، این است که سیستم لوله کشی آن نیاز به فضای کمتری دارد.
انواع فن کویل
فن کویل ها را می‌توان به روش‌های مختلفی دسته‌بندی کرد که در زیر به برخی از این روش‌ها اشاره می‌کنیم:
- از نظر شکل ظاهری
- از نظر تعداد لوله
- از نظر نحوه تأمین هوای تازه.
انواع فن کویل از نظر شکل ظاهری
در این تقسیم‌بندی به انواع کانالی، دیواری، زمینی و کاستی تقسیم می‌شود.
۱- فن کویل کانالی
این نوع فن کویل که عموماً به آن داکت فن کویل یا فن کویل سقفی توکار هم گفته می‌شود در سه مدل سقفی توکار، سقفی روکار و روکار ایستاده دیواری تولید می‌شود. از ویژگی‌های فن کویل کانالی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فن کویل کانالی معمولاً در ظرفیت‌های بین ۳۰۰ تا ۲۲۰۰ فوت مکعب بر دقیقه(CFM) تولید می‌شوند.
- دارای فشار استاتیک بالایی هستند و نوع توکار آن نسبت به مدل روکار دارای صدای کمتری بوده و پرکاربردتر است.
- برخلاف نوع کاستی سقفی که برای نصب شدن به سقف کاذب نیاز دارد. فن کویل سقفی توکار جهت اجزا و کانال‌های خود نیاز به سقف کاذب ندارد و معمولا در قسمت‌های پرت ساختمان به عنوان نمونه در قسمت در ورودی هر اتاق یا سالن نصب می‌شوند.
- قیمت این نوع سقفی توکار نسبت به انواع دیگر آن در ظرفیت‌های مشابه پایین‌تر است.
- اگر در قسمتی از ساختمان به ظرفیت هوادهی بالایی نیاز باشد فن کوئل سقفی توکار نوع مناسبی خواهد بود و معمولاً در اکثر پروژه‌های مسکونی از نوع سقفی توکار استفاده می‌شود.
۲- فن کویل دیواری
همان طور که از نام آن پیداست، این فن کویل بر روی دیوار نصب می‌شود و معمولا در حجم هوادهی ۳۰۰ تا ۸۰۰ فوت مکعب بر دقیقه(CFM) تولید می‌شوند. در ساختمان‌های مسکونی این نوع کاربرد کمتری دارند و بیشتر در واحدهای تجاری مانند مغازه‌ها و مکان‌هایی که امکان جانمایی فن کوئل‌های سقفی وجود ندارد، استفاده می‌شود.
۳- فن کویل زمینی
معمولاً این نوع فن کویل در ظرفیت‌های هوادهی ۲۰۰ تا ۱۰۰۰ فوت مکعب بر دقیقه(CFM) تولید می‌شوند و هوا را به سمت بالا یا روبرو منتشر می‌سازند. به دلیل اینکه فن کویل زمینی فضایی از کف را اشغال می‌کند امروزه خواهان کمتری دارد و بیشتر در بیمارستانها و فضاهای آموزشی استفاده می‌شود. این مورد نیز همانند نوع دیواری آن، در مکان‌هایی که امکان جانمایی فن کوئل های سقفی وجود ندارد مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۴- فن کویل های کاستی
فن کویل های کاستی خود به سه نوع تقسیم می‌شود یک طرفه، دو طرفه و چهار طرفه.
- این نوع فن کویل ها عموماً در ساختمان‌هایی که دارای سقف کاذب هستند مورد استفاده قرار می‌گیرند که تنها دریچه هوای خروجی آن نمایان باشد.
- معمولا در ظرفیت‌های هوا دهی ۲۰۰ الی ۱۲۰۰ فوت مکعب بر دقیقه(CFM) تولید می‌شوند.
- در فن کویل نوع کاستی چهار طرفه هوای سرد و گرم از چهار طرف به سمت پایین دمیده می‌شود.
- در این نوع کاستی، سینی درین جهت خارج نمودن آب تقطیر شده وجود ندارد و این عمل توسط پمپ درین انجام می‌شود.
شاید یکی از معایب استفاده از این مدل نگرانی در مورد درست عمل نکردن پمپ و نشت آب تقطیر شده روی سقف باشد. فن کویل های کاستی یکطرفه می‌تواند جایگزین مناسبی برای نوع سقفی توکار باشند.
انواع فن کویل از نظر تعداد لوله
در این تقسیم بندی انواع فن کویل به دو نوع تقسیم می‌شوند: ۱- دو لوله ۲- چهار لوله.
در نوع دو لوله یک لوله جهت ورود جریان آب گرم و یا سرد و یک لوله جهت خروج آنها قرار دارد.
در حالیکه در نوع چهار لوله‌ای، دو لوله جهت تامین آب سرد و گرم به صورت جداگانه و دو لوله جهت بازگشت آنها وجود دارد که این امر باعث برتری نوع چهار لوله‌ای نسبت به دو لوله‌ای شده و بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
زمانی که در یک ساختمان تعداد زیادی فن کویل وجود داشته باشد و تعدادی از واحدها به گرمایش و تعدادی از واحدها به سرمایش نیاز داشته باشند نوع چهار لوله‌ای براحتی می‌تواند این نیاز را برطرف سازد.
انواع فن کویل از نظر نحوه تأمین هوای تازه
در این مورد به دو دسته تقسیم می‌شوند:
اگر فن کویل فقط جهت گرمایش و سرمایش مورد استفاده قرار گیرد. هوای سالم باید از طریق سیستم هواساز مرکزی تولید شود .
اگر سیستم علاوه بر سرمایش و گرمایش هوای تازه مورد نیاز را نیز تأمین کند دیگر نیازی به استفاده از سیستم هواساز مرکزی و تجهیزات آن نخواهد بود.
هدف ما در این نوشته کمک به انتخاب نوع فن کویل متناسب با نیازتان بود چنانچه سوالی در این زمینه داشته باشید، کارشناسان ما در شرکت ایران پیلوت آماده ارائه مشاوره و پاسخگویی به سؤالات شما کاربران عزیز هستند.
