در این مقاله سعی داریم به معرفی سیستم های سرمایشی و گرمایشی صنعتی بپردازیم اما قبل از آن باید الزامات و نیازهای فضای صنعتی موردنظر را بشناسیم تا بتوانیم انتخاب درستی داشته باشیم، چرا که شرایط دما و رطوبت نسبی برای صنایع مختلف، متفاوت است.
یک فضای صنعتی می‌تواند سالن تولید یا سالن فرآیند باشد و باید پارامترهای مهم و تاثیرگذار شرایط مطبوع مانند دما، رطوبت، جابجایی هوا، تمیزی هوا و کیفیت آن به خوبی با شرایط استاندارد تطبیق داشته باشد.
بهبود وضعیت تهویه و شرایط بهداشتی هوای داخل سوله‌ها و کارخانه‌ها علاوه بر بالا بردن کنترل شرایط محیطی مناسب برای کارهای پژوهشی، فرآیندهای تولیدی صنعتی و راندمان کاری پرسنل، در کاهش صدمات ناشی از آلاینده‌ها به ماشین‌آلات و تجهیزات داخل سوله‌ها و کارخانه‌ها، نقش اساسی ایفا می‌کند و در حقیقت رایج‌ترین سیستم های سرمایش و گرمایش سوله و کارگاه‌های تولیدی و صنعتی براساس اصل صرفه‌جویی در مصرف انرژی و کنترل آلاینده‌ها تولید می‌شوند.
در زیر برخی از پرکاربردترین سیستم های سرمایشی و گرمایشی صنعتی را معرفی می‌کنیم.
یونیت هیتر
سیستم یونیت هیتر یکی از سیستم های گرمایشی و سرمایشی است که دارای ساختار ساده‌ای بوده و از تعدادی کویل(لوله‌های فین‌دار) و یک فن تشکیل شده است.
یونیت هیتر عموماً سیستمی جهت گرمایش محیط است ولی می‌توان از آن برای سرمایش نیز استفاده کرد. در این سیستم آب سرد معمولا توسط چیلر و آب گرم توسط بویلر یا پکیج فراهم می‌شود. آب سرد و یا گرم تولید شده در این دستگاه‌ها توسط پمپ وارد کویل شده و هوا توسط فن به اطراف کویل دمیده شده و دمای آن افزایش و یا کاهش می‌یابد.
از مهمترین ویژگی‌های یونیت هیتر، بالا بودن قدرت پرتاب باد بالا است که آن را برای سوله‌ها و سالن‌های با سقف بلند مناسب ساخته است.
این دستگاه هم به صورت زمینی و هم به صورت دیواری قابل نصب است. چون یونیت هیترها درون سوله قرار می‌گیرند توانایی وارد کردن هوای تازه به درون محیط را ندارند.
همچنین نمی‌توان از تجهیزات رطوبت زن یا رطوبت گیر در آن‌ها استفاده کرد؛ بنابراین برای فضاهایی که علاوه بر گرمایش و سرمایش، به تامین هوای تازه و تنظیم رطوبت نیاز باشد، استفاده از آن مناسب نیست.
هواساز
هواساز دستگاهی است که عمل گرمایش را توسط بویلر(سیستم تولید کننده آبگرم) و کویل آبگرم و عمل سرمایش را توسط چیلر(سیستم تولید کننده آب سرد) و کویل آب سرد انجام می‌دهد. این دستگاه در بیرون از سالن یا سوله نصب می‌شود و با کانال کشی به قسمت‌های مختلف محیط مورد نظر راه می‌یابد.
آب سرد و گرم تولیدی در چیلر و بویلر از طریق لوله کشی به کویل(لوله‌های پر پیچ و خم) هواساز منتقل و توسط فن هوا از اطراف کویل‌ها عبور داده می‌شود و هوایی که دما و رطوبت آن تنظیم شده و نیز فیلتر شده در محیط داخل سوله یا ساختمان صنعتی به گردش در می‌آید.
بزرگترین مزیت این سیستم توانایی تنظیم دقیق رطوبت هوای ورودی توسط آن است و برای اماکنی که به تنظیم دقیق رطوبت نیاز دارند، پیشنهاد می‌گردد.
ایرواشر
دستگاه ایرواشر از نظر اجزا بسیار شبیه به دستگاه هوا ساز است با این تفاوت که در ایرواشر کویل آب سرد وجود ندارد و همانند کولر آبی به روش تبخیری عمل سرمایش را انجام می‌دهد اما سیستم گرمایشی، انواع فیلترها، دمپر هوای برگشتی از ساختمان و سیستم کنترلی آن دقیقا شبیه به دستگاه هواساز است.
ایرواشر نیز همانند هواساز توسط فن هوا را به داخل دستگاه کشیده و پس از تنظیم دما و افزایش رطوبت و نیز فیلتر کردن آن از آلودگی‌ها با کانال کشی در قسمت‌های مختلف سوله یا فضای صنعتی توزیع می‌کند.
در حالت گرمایشی، آب گرم یا بخار داغ ارسالی از بویلر یا پکیج وارد کویل آبگرم شده و فن با دمیدن هوا به اطراف آن باعث گرم شدن هوا شده و توسط کانال‌ها توزیع می‌گردد.
در حالت سرمایش، به جای کویل آب سرد یک محفظه تزریق آب وجود دارد که در مسیر عبور هوا قرار دارد و آب را توسط افشانک‌هایی با فشار بالا به مسیر عبور هوا تزریق می‌کند و ذرات آب باعث خنک شدن هوا می‌شوند و این هوای سرد توسط کانال‌ها به ساختمان ارسال می‌شود. از اینرو سیستم سرمایشی ایرواشر دارای پمپ، لوله کشی آب، افشانک‌های تزریق کننده و فیلتر تصفیه آب است.
دستگاه ایرواشر در حالت سرمایشی علاوه بر خنک کاری هوا باعث افزایش رطوبت هوا نیز می‌گردد بنابراین استفاده از این دستگاه برای مناطق خشک و نیمه خشک توصیه می‌گردد. چون دستگاه ایرواشر نیازی به چیلر ندارد قیمت آن نسبت به سیستمهای دیگر کمتر است و مصرف انرژی کمتری دارد.
زنت
زنت نیز همانند ایرواشر است و عمل گرمایش را توسط کویل آب گرم و بویلر یا پکیج انجام می‌دهد و عمل سرمایش را نیز به روش تبخیری انجام می‌دهد. تنها تفاوت زنت با ایرواشر در این است که ایرواشر با افشانک‌هایی آب را در مسیر هوا تزریق می‌کند ولی زنت از پوشال‌های خیس برای گرفتن گرمای هوای عبوری از دستگاه بهره می‌برد.
از لحاظ شکل ظاهری دستگاه زنت در انوع افقی، عمودی و سقفی تولید می‌شود. زنت می‌تواند دارای کانال برگشت هوا باشد و یا تماماْ از هوای تازه استفاده کند. معمولا در شرایط مناسب این سیستم می‌تواند هوای با دمای 38 درجه سانتیگراد را تا 26 درجه سانتیگراد سرد کند.
عیبب این دستگاه‌ها این است که نمی‌توانند مقدار رطوبت را تنطیم کنند و در واقع افزایش دهنده رطوبت هوای داخل سالن(به علت تزریق آب در هوا) هستند و بهتر است که در مناطق با آب و هوای مرطوب، استفاده نشوند.
از مزایای زنت می‌توان به ارزان‌تر بودن نسبت به سایر سیستمهای تهویه مطبوع، مصرف برق اندک به علت نداشتن کمپرسور و قابلیت رطوبت زنی به هوا در زمستان و فیلتر نمودن هوای ورودی به محیط داخل نام برد.
اکونوپک
اکونوپک دستگاهی است که عمل سرمایش، گرمایش و تامین و توزیع هوای تازه را در یک واحد یکپارچه انجام می‌دهد. eco مخفف economic و pac به معنی package می‌باشد و در واقع این نوع از هواساز یک پکیج اقتصادی و به‌صرفه می‌باشد و نیاز به موتورخانه و صرف هزینه گزاف ندارد.
این دستگاه عیناْ شبیه به دستگاه‌های زنت و ایرواشر است با این تفاوت که در حالت گرمایشی به جای استفاده از بویلر یا پکیج و کویل آبگرم از یک مشعل گاز سوز که از گاز شهری تغذیه می‌کند استفاده شده است، به همین دلیل این دستگاه برای گرمایش سوله‌های و سالن‌های صنعتی بزرگ مناسب می‌باشد.
در اکونوپک نیز انواع فیلترها برای تصفیه هوا نصب شده است و قابلیت افزودن تجهیزات رطوبت زنی نیز دارد. سیستم سرمایشی اکونوپک می‌تواند به دو صورت سیستم سرمایش تبخیری(همانند ایرواشر یا دستگاه زنت) و سیستم کویل آب سرد طراحی و تولید شود.
در این دستگاه اگر تنظیم رطوبت محیط مورد نظر مهم نباشد استفاده از سیستم تبخیری ارزان و بهینه است اما چنانچه علاوه بر سرمایش تنظیم رطوبت محیط هم حائز اهمیت باشد استفاده از سیستم کویل آب سرد مناسب می‌باشد.
روف تاپ پکیج(پکیج یونیت)
روف تاپ پکیج که به آن پکیج یونیت هم گفته می‌شود از ترکیب هواساز و چیلر تراکمی هوا خنک در یک واحد یکپارچه ، ساخته می‌شود. این دستگاه دارای ظرفیت سرمایشی و گرمایشی بوده و عمل فیلتراسیون و تنظیم رطوبت هوا را انجام می‌دهد، بنابراین این دستگاه نیز برای محیط‌هایی که علاوه بر سرمایش و گرمایش نیاز به تنظیم رطوبت و هوای پاک داشته باشند مناسب می‌باشند.
چنانچه در زمینه خرید و نصب و راه اندازی سیستمهای سرمایشی و گرمایشی صنعتی نیاز به مشاوره و ارائه خدمات داشته باشید کارشناسان ما در شرکت ایران پیلوت در خدمت شما عزیزان هستند.
