به طور کلی چیلرها به دو دسته چیلر تراکمی و چیلر جذبی تقسیم می‌شوند که در مقاله چیلر جذبی به توصیف این نوع پرداختیم اما در این مقاله سعی داریم در مورد اینکه چیلر تراکمی چیست؟ انواع چیلر تراکمی و مزایا و معایب چیلر تراکمی صحبت کنیم.
چیلر تراکمی چیست؟
چیلر تراکمی دستگاهی است که با استفاده از چرخه تبرید تراکمی آب را سرد کرده و از این آب سرد جهت خنک‌سازی محیط و یا ماشین‌آلات صنعتی استفاده می‌کند. چیلر تراکمی با استفاده از انرژی الکتریکی تولید سرما و برودت می‌کند، به همین دلیل به چیلر برقی هم معروف هستند.
قطعات چیلر تراکمی
چهار جزء اصلی چیلر تراکمی عبارتند از کمپرسور، اوپراتور، کندانسور و شیر انبساط ، اما اگر بخواهیم تمام قطعات چیلر تراکمی را نام ببریم عبارتند از: الکتروموتور، کوپلینگ، کمپرسور، لوله رانش، کندانسور، شیر سرویس کندانسور، شیر تغذیه ماده مبرد، فیلتر درایر یا صافی رطوبت گیر، شیر برقی، شیشه رویت یا سایت گلاس، اواپراتور، شیر انبساط ترموستاتیک و لوله مکش.
انواع چیلر تراکمی
چیلرهای تراکمی را می‌توان از دو نظر دسته‌بندی کرد: 1- براساس نوع کندانسور که شامل دو نوع است و 2- براساس نوع کمپرسور که شامل چهار نوع است و در کل 8 نوع متفاوت را شامل می‌شود که در ادامه به شرح هر یک می‌پردازیم.
انواع چیلر تراکمی بر اساس نوع کندانسور
1- چیلر تراکمی آب خنک
در این نوع چیلر، کندانسور با آب و تجهیزات برج خنک‌کننده، خنک می‌شود. از مزایای چیلر آب خنک نسبت به نوع هوا خنک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بالاتر بودن راندمان و تاثیرات زیست محیطی نسبت به نوع هواخنک
- امکان کنترل دقیق تر روی دمای آب خروجی کندانسور چیلر آبی
- هزینه خرید اولیه کمتر (تا حدود 50% درصد)
- مصرف برق کمتر
2- چیلر تراکمی هوا خنک
در چیلر تراکمی هوا خنک کندانسور به صورت هوا خنک بوده و با استفاده از فن‌های تعبیه شده در بالای چیلر که هوا را از روی لوله‌های کندانسور می‌دمند، خنک می‌شود. این مدل چون به برج خنک‌کننده نیاز ندارد، برای مناطقی که دارای هوای گرم و مرطوب و یا مناطقی که با کمبود آب مواجه‌اند گزینه بسیار مناسبی می‌باشد. برای نصب چیلر هوا خنک لزوماً نیاز به موتورخانه و زیرساخت وجود ندارد و در فضای آزاد مثل پشت بام هم قابل نصب است.
انواع چیلر تراکمی براساس نوع کمپرسور
کمپرسور در واقع قلب هر چیلر تراکمی بوده و انتخاب نوع، برند و ظرفیت آن در نحوه عملکرد و کارکرد چیلر تراکمی بسیار موثر است که شامل چهار نوع بوده و عبارتند از : 1-اسکرو 2- اسکرال 3- پیستونی 4-سانتریفوژ
1-اسکرو یا مارپیچی(scrow)
کمپرسور اسکرو دارای دو روتور نر و ماده می‌باشد، که با چرخش آنها مبرد متراکم می‌گردد. بازده چیلرهای با کمپرسور اسکرو بالاتر از چیلرهای با کمپرسورهای سیلندر پیستونی می‌باشد و در تناژ برابر، مصرف برق کمتری دارند ولی نسبت به سایر کمپرسورها گران قیمت‌تر هستند.
2-اسکرال یا حلزونی(scroll)
کمپرسور اسکرال کم صداترین نوع کمپرسور بوده که نسبت به سه نوع دیگر راندمان بالاتری دارد ولی ظرفیت برودتی آن از هر سه کمتر است. برای دستیابی به ظرفیت‌های برودتی بالاتر، از چند کمپرسور اسکرال به صورت ترکیبی استفاده می‌شود. این کمپرسورها قابل تعمیر نمی‌باشد، همچنین جهت چرخش در این کمپرسورها نیز بسیار مهم است.
از دیگر ویژگی‌های این کمپرسور می‌توان به داشتن جریان مبرد یکنواخت، جریان برق کمتر، قطعات متحرک کم و نداشتن لرزش و قیمت پایین اشاره کرد.
پیستونی یا رفت و برگشتی(Reciprocating)
در این نوع کمپرسور مبرد با پیستون در داخل سیلندر قرار گرفته است و از طریق حرکت رفت و برگشتی متراکم می‌شود. از ویژگی‌های این کمپرسور می‌توان به: حرکت رفت و برگشتی، تعمیر آسان ، جریان مبرد پالسی که باعث ارتعاش زیاد می‌شود و قابلیت ایجاد فشارهای بالا در مبرد اشاره کرد.
کمپرسور پیستونی مناسب‌ترین نوع کمپرسور جهت استفاده در مناطق با آب و هوای گرم و مرطوب(حاره ای) به دلیل قابلیت تحمل فشار و دمای بالا می‌باشد، همچنین قابل تعمیر بودن این کمپرسور در صورت فرسوده شدن باعث افزایش عمر چیلر می‌شود.
سانتریفوژ یا چرخشی یا گریز از مرکز(centrifugal)
کمپرسور سانتریفوژ بسیار شبیه به پمپ آب سانتریفوژ کار می‌کند. این چیلرها می‌توانند ظرفیت سرمایشی بسیار زیادی را در ابعاد کوچک ایجاد کنند. آنها قابلیت تغییر ظرفیت را به طور پیوسته و متناسب با نیاز مصرف کننده را دارند و این توانایی را به چیلر می‌دهد که به دقت درجه حرارت را تحت کنترل در بیاورد.
این نوع چیلرها بیشتر در مکان‌هایی که نیازمند کارکرد سیستم سرمایشی با حداکثر توان و به صورت دائمی هستند مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مزایا و معایب چیلر تراکمی
- ضریب عملکرد چیلر تراکمی آب خنک و یا چیلر تراکمی هوا خنک حداقل 3 است که این یکی از مهمترین دلایل استفاده گسترده چیلرهای تراکمی نسبت به چیلرهای جذبی است. چون ضریب عملکرد چیلرهای جذبی 1 است.
- چیلرهای تراکمی معمولاً قیمت پایین‌تری نسبت به چیلرهای جذبی دارند.
- چیلرهای تراکمی قابلیت استفاده در هر نوع شرایط آب و هوایی را دارند.
- چیلر تراکمی تجهیزات کوچکتری داشته و مساحت کمتری را اشغال می‌نماید همچنین در ظرفیت مشابه دارای وزن کمتری نسبت به چیلر جذبی است.
- نیاز به انرژی الکتریکی پیوسته در شرایط اضطراری در چیلر تراکمی وجود دارد.
- چیلر تراکمی دارای صدای کارکرد بیشتری است.
راهنمای انتخاب چیلر تراکمی
در هنگام انتخاب چیلر تراکمی باید این نکات را در نظر گرفت:
- شرایط جغرافیایی
- دمای خارج
- ارتفاع از سطح دریا
- رطوبت نسبی هوا
- نوع کاربری ساختمان (دما داخل)
- نوع مصالح و نمای ساختمان
- جهت قرارگیری ساختمان نسبت به زاویه تابش خورشید
- تعداد طبقات و سطح زیر بنای ساختمان
- تعداد نفرات و تجهیزات کوچک و بزرگ الکتریکی داخل ساختمان
اما اگر بخواهید به صورت سرانگشتی محاسبه کنید می‌توانید برای هر 100 متر مربع از زیر بنای مفید ساختمان بطور تقریبی ظرفیت نامی 4 تن تبرید را در نظر بگیرید.
چنانچه در زمینه خرید، نصب و اجرای چیلر نیاز به مشاوره و خرید داشته باشد کارشناسان ما در شرکت ایران پیلوت آماده ارائه خدمات به شما کاربران عزیز هستند.
