در این مقاله قرار است به تفاوت دیگ چدنی و فولادی و معرفی آن ها بپردازیم.

دیگ چدنی

در فرایند ساخت دیگ  چدنی آبگرم از چدن خاکستری استفاده میشود.دیگ های چدنی ظرفیت های مختلفی دارند و به طور معمول این دیگ ها از قطعاتی (پره) جدا از هم به روش ریخته گری تولید می گردد. بر حسب ظرفیتی که این دیگ های چدنی دارند شامل یک پره در جلو , یک پره در عقب و تعدادی پره در وسط است.

دیگ های چدنی در شرکت های مختلفی تولید می گردند که به طور مثال دیگ های تولید شده در شرکت شوفاژ کار  از جنس چدن با مقاومت حرارتی بسیار بالا  و تحمل دمایی بیش از 90 درجه سانتی گراد میباشد. این دیگ ها با توجه به ویژگی های فیزیکی در فرایند تولید از جمله ضخامت، دارای گارانتی های طولانی مدت میباشد.

کاربرد دیگ های چدنی

کاربرد دیگ های چدنی بیشتر  برای فشار های پایین و حداکثر ۵ بار استفاده می شوند. (هرچند برخی  از سازندگان ادعایی دارند مبنی بر اینکه که  فشارهای بالاتر از ۵ بار هم برای دیگ های تولیدی آن ها قابل  تحمل است). دیگ های  چدنی در مصارف خانگی و تولید آب برای مصارف صنعتی سبک مورد استفاده قرار می گیرند.

بر اساس میزان فشار و دمای محیط این دیگ ها محدودیت هایی را دارا هستند .به طور مثال استفاده از این دیگ ها در مناطقی که زمستان سرد دارند و اختلاف دمای رفت و برگشت از حد معمول زیاد تر است ,مناسب  نیست و ممکن است باعث آسیب به پره ها و ترک خوردگی آن ها شوند.

در ادامه به مقایسه دیگ چدنی و فولادی میپردازیم و یک سری از مزایا  و معایب   این نوع دیگ ها را مشاهده کنید.

مزایای دیگ های چدنی

1. مقاومت در برابر خورده شدن و زنگ زدگی
2. به دلیل داشتن قطعات جدا از هم قابلیت حمل آسان و ظرفیت حرارتی آن ها نیز با توجه به تعداد پره ها که به کار میروند  قابل تغییر میباشد.
3. در صورت آسیب دیدن یک پره میتوان آن را با پره نو جایگزین کرد.
4. داشتن قیمت مقرون به صرفه نسبت  به انواع دیگ های دیگر از جمله فولادی

معایب دیگ های چدنی

1. بازده حرارتی کمتری نسبت به دیگ های فولادی دارند.
2. در برابر شعله مستقیم مقاومت حرارتی پایینی دارند  به طوری که اگر داخل دیگ آب نباشد و مشعل بیش از 5  دقیقه روشن باشد، پره های دیگ را باید تعویض کرد.
3. برای مناطق خیلی سرد که نوسانات کاهشی دما زیاد میباشد مناسب نیست.
4. هزینه نصب و جمع کردن آن ها زیاد است.
5. اگر تنش های حرارتی زیاد و یا فشار مستقیم  بالا باشد، ممکن است باعث ترک خوردگی پره ها و یا ایجاد رسوب در آن ها شود.
6. آسیب دیدگی شدید دیگ در صورتی که دیگ خالی باشد و مشعل روشن شود.

دیگ های فولادی

دیگ ها ی فولادی آب گرم از ورق ها و لوله های فولادی آلیاژی یکپارچه ساخته شده اند. این دیگ ها به دو دسته کلی واترتیوب و فایرتیوب تقسیم می‌شوند.

دیگ فولادی واتر تیوب

مدلی از دیگ فولادی میباشد که آب درون لوله های آن  در جریان است و با مشعلی که از بیرون به لوله ها برخورد می کند گرم می‌شود. این نوع از دیگ ها ی فولادی  برای فشار کارهای بسیار بالا مورد استفاده قرار می گیرد. آتش ای که برای گرم کردن لوله در کوره یک جریان گاز داغ (دود) را تولید کرده که تمامی لوله را احاطه می‌کند.

دیگ فولادی فایر تیوب

دیگ ‌های بخار فایر تیوب لوله ‌ی فولادی بلندی را دارا  هستند که گازهای داغ که از آتش  درون کوره  آنها تولید میشود  از درون این لوله‌ ها عبور کرده و آبی که باید به بخار تبدیل شود اطراف آنها جریان پیدا میکند.

معمولاً برای ظرفیت های ۱۰۰ کیلوگرم بخار در ساعت تا ۳۰ تن بخار در ساعت ازدیگ فولادی فایر تیوب استفاده می‌شود و برای ظرفیتها و فشارهای بالاتر (۲۵ بار به بالا) ازدیگ های  فولادی واتر تیوب استفاده می‌شود.

اجزایی که دیگه فولادی فایر تیوب از آن ها ساخته شده است  عبارتند از :

• بدنه
• لوله ها
• کوره
• اتصال لوله انبساط
• دریچه های بازرسی
• اتصال دودکش
• درب های جلو و عقب
• شیر تخلیه
• صفحات نگهدارنده لوله‌ها
• مخفظه دود
• اتصالات لوله رفت و برگشتی
• شیر اطمینان
• روکش کار
• عایق
• شاسی

مزایا ی دیگ فولادی

1. دارای طول عمر بالا
2. راندمان بسیار بالایی دارند.
3. ظرفیت زیادی دارند که تقریبا نامحدود در نظر می‌گیریم.
4. برخلاف دیگ های چدنی قابلیت تحمل شوک های حرارتی را دارند.
5. دیگ‌های فولادی فایر تیوب به دلیل داشتن مخزن بزرگ به طور تقریبا  قابلیت تطابق با  تمامی سوخت های جهانی را دارند.
6. قابلیت تولید بخار با دما و فشار بالا را دارند.

معایب دیگ های فولادی

1. در ظرفیت های یکسان داری قیمتی دوبرابر دیگ های چدنی میباشد.
2. حمل و نقل آن ها از دیگ های چدنی مشکل تر میباشد.
3. در صورت آسیب هزینه تعمیر بسیار بالایی دارند .
4. بر خلاف دیگ های چدنی ظرفیت ثابت وغیر قابل تغییر دارند.

امید داریم  که این مقاله توانسته باشد راهنمایی کاملی برای انتخاب نوع دیگ  براساس ویژگی های ذکر شده  , فراهم کرده باشد. چنانچه در این زمینه نیاز به مشاوره داشته باشید, کارشناسان ما در ایران پیلوت آماده ارائه خدمت هستند. همچنین جهت بهبود مطلب و تکمیل این مقاله منتظر انتقادات و پیشنهادات شما هستیم.